Wieża widokowa na Górze Cergowej
Nasze zestawienie zaczynamy od wieży widokowej, uważanej za największą atrakcje Góry Cergowej. W skrócie przybliżymy historię powstania wieży oraz etapy jej budowy.
Pomysł budowy wieży na górze Cergowej narodził się za sprawą powstałego w 2004 roku Stowarzyszenia na rzecz rozwoju Dukielszczyzny. Największym problemem w tamtym okresie był brak środków finansowych na ten cel oraz miejsce budowy, które wówczas nie należało do gminy Dukla. Pomysł odrodził się w 2016 roku, kiedy Stowarzyszenie przekazało zgromadzone w tej sprawie dokumenty Gminie Dukla. Mimo starań włodarzów gminy nie udało się pozyskać żadnych zewnętrznych środków finansowych na realizację tej inwestycji, wobec czego gmina Dukla pokryła koszty budowy z własnych funduszy. W 2017 roku Rada Miejska w Dukli podjęła uchwałę o realizacji budowy wieży widokowej, a Gmina Dukla rozpisała przetarg, w wyniku którego na wykonawcę wieży wybrano firmę STAL-TECH z Michałówki k. Radymna. Firma ta wykonała jedynie fundamenty wieży gdyż konstrukcja, która miała stanąć na górze Cergowej uległa spaleniu na skutek pożaru tartaku, do którego doszło 2 sierpnia 2017 roku w siedzibie firmy.
W wyniku tego, że firma STAL-TECH nie mogła sprostać zadaniu, gmina Dukla zmuszona była zakończyć współpracę. Początkiem 2018 roku gmina ponownie ogłosiła przetarg na budowę wieży, lecz do przetargu nie zgłosiła się żadna firma. W związku z tym, zgodnie z prawem zamówień publicznych, gmina Dukla mogła z własnej inicjatywy rozmawiać z potencjalnymi wykonawcami tego przedsięwzięcia. Tym okazała się być „Tatrzańska Firma Budowlana”, która może pochwalić się m.in. budową ołtarza papieskiego w Zakopanem na Wielkiej Krokwi oraz innymi trudnymi do zrealizowania zleceniami. W sierpniu 2018 roku ruszyły prace budowlane, które zakończyły się końcem września i w ten sposób powstała wieża widokowa wykonana z drewna świerkowego, o podstawie 9,48 x 9,48 metrów oraz wysokości 21,72 metrów.
27 października 2018 odbyło się oficjalne otwarcie wieży, w którym uczestniczyło blisko stu mieszkańców gminy oraz przybyłych turystów. Po przecięciu wstęgi i zwiedzaniu obiektu, przybyli goście mogli zaopatrzyć się w ciepły posiłek przy Złotej Studzience w postaci grochówki oraz herbaty.
Końcem listopada 2020 roku rozpoczęto inwestycję, mającą na celu poprawę walorów widokowych wieży na Górze Cergowa. Planowano zbudowanie dodatkowej platformy pomiędzy ostatnią kondygnacją wieży a dachem, ponieważ na tym terenie nie było możliwe przycięcie koron drzew. W czwartek 17 grudnia 2020 roku ekipa budowlana ukończyła prace modernizacyjne, a wieża stała się ponownie dostępna dla turystów, którzy od tego momentu mogą wspiąć się o cztery metry wyżej niż wcześniej. Góra Cergowa zyskała dzięki temu możliwość podziwiania pięknej panoramy Beskidu Niskiego, która wcześniej była przysłaniana przez wysokie drzewa.
Wieża widokowa na górze Cergowa to jedna z największych atrakcji turystycznych gminy Dukla, która w znacznym stopniu przyczyniła się do rozwoju turystyki w naszym rejonie.
Złota Studzienka – Góra Cergowa
Złota Studzienka to kolejna atrakcja na Górze Cergowej. Znajduje się u podnóża północno-zachodniego stoku góry Cergowej. Jest to cudowne źródełko wraz z kaplicą, związaną ze św. Janem z Dukli. Tradycja głosi, że tu właśnie rozpoczynał On swe pustelnicze życie. Drewniana kaplica z figurą Świętego ochrania bijące tu źródło, któremu przypisuje się moc uzdrawiania chorych. Obecnie miejsce to licznie odwiedzają pielgrzymi. Co roku w trzecią niedzielę lipca odprawiana jest msza odpustowa z błogosławieństwem dzieci.
Jaskinie Cergowskie
Jaskinie Cergowskie to ukryte atrakcje Góry Cergowej. Kryje ona na swoich stokach 10 jaskiń szczelinowych o długości do 75 metrów (głównie na południowym stoku zachodniego ramienia – nazwane jako Borsucze Dziury). Jedna z największych – Jaskinia pod Bukiem ma dwie spore komory i kilka długich, lecz niedostępnych korytarzy o łącznej długości 34 m i głębokości 7 m. Nazwa Jaskini Gdzie Spadł Samolot upamiętnia katastrofę niemieckiego samolotu podczas II wojny światowej – położona jest na północny wschód od połączenia szlaku czerwonego, z szeroką przecinką, biegnącą ze wschodniego wierzchołka góry, na południowy zachód, na wysokości ok. 600 m n.p.m. i długości ok. 32 m.
Są tu jeszcze takie jaskinie, jak np.:
- Przy Szkółce (długość 47 m i 6 m głębokości).
- Na Wierzchowinie (w istocie dwie jaskinie, długość większej 20 m i 5 m głębokości).
- Gdzie Wpadł Grotołaz (długość 75 m i 14,3 m głębokości).
Jaskinie Cergowej należą do najwcześniej opisywanych w Polsce, wzmiankowane przez ks. Gabriela Rączyńskiego w dziele „Auctuarrium historiae naturalis Regni Poloniae” z 1736 roku. Wiążą się z nimi liczne legendy o podziemnych korytarzach prowadzących aż do zamku w Odrzykoniu pod Krosnem.
Rezerwat Tysiąclecia i „Morskie Oko” na Górze Cegowa
Rezerwat Tysiąclecia na Górze Cergowej został utworzony w 1957 roku dla ochrony cisa pospolitego, a w 1963 r. powiększony do powierzchni 63,50 ha. Zarządcą rezerwatu jest Nadleśnictwo Dukla. Obejmuje on północne zbocza Cergowej (716 m) i chroni naturalne zbiorowiska leśne z dominującym zespołem buczyny karpackiej oraz wartości krajobrazowe tej części Beskidu Niskiego. Ochroną objęty jest fragment lasu mieszanego o naturalnym charakterze z szeregiem rzadkich gatunków flory. W rezerwacie wyróżniono kilka zespołów roślinnych, rozciągających się strefowo od podnóża po kulminację Cergowej. Najniżej położone tereny zajmuje olszynka karpacka. Następnie ochronie podlega fragment grądu z wielogatunkowym drzewostanem zbudowanym z grabu, lipy, dębu szypułkowego, trześni, jesionu i jaworu. W warstwie krzewów rośnie kilka okazów kłokoczki południowej – chronionej i rzadkiej rośliny w płd-wsch. Polsce. Z roślin chronionych występuje lilia złotogłów. We wschodniej części rezerwatu, wśród bloków skalnych, wykształciła się jaworzyna górska z dominującym jaworem, obok którego rośnie buk i wiąz górski. W warstwie krzewów kilkanaście okazów cisa pospolitego, w runie paprocie (języcznik zwyczajny, paprotnik kolczysty i Brauna), miesięcznica trwała, żywiec gruczołowaty, żywokost sercowaty. Największy areał zajmuje buczyna karpacka z domieszką jodły, wiązu górskiego i klonu zwyczajnego. W runie dominują: okazała miesięcznica trwała, czosnek niedźwiedzi. W rezerwacie ma stanowisko kilka gat. roślin charakterystycznych dla Karpat Wschodnich: lulecznica kraińska i pluskwica europejska.
Na południowo-wschodnim zboczu góry Cergowej, poniżej szlaku w kierunku Zawadki Rymanowskiej, znajduje się niewielkich rozmiarów staw nazwany „Morskim Okiem”. Jest to niewielkie, zarastające ciekawą roślinnością poosuwiskowe jeziorko o średnicy ok. 20 metrów. Jak głoszą legendy o Górze Cergowa, to właśnie tu zatopiony jest radziecki czołg z czasu bitwy o Przełęcz Dukielską.
Miejsce startu paralotni Góra Cergowa
Tuż pod trzecim szczytem góry Cergowej znajduje się niewielka polana, z której startują paralotniarze. Prawdopodobnie niewielu z nas było w tym miejscu, a warto odwiedzić je, szczególnie podczas startu paralotni. W okresie letnim podczas korzystnych warunków pogodowych paralotniarze swoimi lotami dają sporą atrakcję mieszkańcom okolicznych wiosek.
Czy znacie jeszcze inne atrakcje Góry Cergowej, w które warto się wybrać? Podzielcie się swoimi opiniami w komentarzach!
